درخت کنار یا سدر درختی است به بلندی حدود ده متر، خاردار با شاخه های سفید و برگ های تخم مرغی و نوک تیز، میوه آن کوچک و خوشبو و به اندازه سنجد است و بعد از رسیدن سرخ و زرد می شود که دارای طعم ترش و شیرین است و گونه ترش آن بیش تر است. برگ های ساییده آن را در بازار به نام سدر عرضه می کنند. این درخت در ایران هم وجود دارد و نواحی گرم را می پسندد، در ایران در اطراف کازرون، جزیره ی خارک، لار، بندرعباس، اطراف نیک شهر، چابهار، بم به طور خودرو می روید. نوع پرورشی آن میوه ی درشت تر، لذیذتر،خوش بوتر و شیرین تر دارد که به اندازه میوه زردآلو می باشد.

کُنار، عناب، رملیک (نام علمی: Ziziphus) سرده‌ای از درختان و درختچه‌های تیغ‌دار از تیره عنابیان است. حدود ۴۰ گونه کنار وجود دارد که در مناطق گرمسیری و زیرگرمسیری پراکندگی دارند. میوه این درخت نیز کُنار نامیده می‌شود و خوردنی است.

درخت کنار در عربی و گاه فارسی سدر نیز نامیده می‌شود و در ایران معمولاً برگ‌های کوبیده آن را «ختمی» می‌نامند. اما سدر خود درختی متفاوت و مدیترانه‌ای از تیره مخروطیان است که شباهت زیادی با کاج دارد.

کنار درختی است به ارتفاع نزدیک به ۱۰ متر با برگ‌های کوچک و قلبی شکل و کشیده با سه رگبرگ برجسته که گوشوارک آن به خار تبدیل شده‌است.

کنار آفریقایی و کنار کازرونی (ایرانی) گونه‌هایی از این سرده‌اند که به‌طور فراوان بومی جنوب و جنوب غرب ایران نیز می‌باشد.

میوه کنار خوراکی است. کنار میوه‌ای مغذی و سرشار از ویتامین K و مقادیر نسبتاً خوبی از ویتامین D3 و نیز کلسیم، فسفر، آهن، منگنز، روی و پتاسیم است. ارزش غذایی میوه کنار از لحاظ پروتئین، مواد معدنی، کلسیم، فسفر، کاروتن و ویتامین از گندم غنی‌تر و میزان کالری و ویتامین C آن نسبت به لیمو بیشتر است. میوهآن به راحتی هضم و اثر ملین (ضد یبوست) دارد، مزه آن اندکی شیرین است. کنار در ماه‌های پایان زمستان و فروردین به بار می‌آید و تا نیمه بهار نیز کم و بیش بر درخت می‌ماند. کنار با قیمتی ارزان‌تر نسبت به سایر میوه‌ها در دسترس است. برخی گونه‌های کنار در بهار شکوفه داده، در پاییز به بار می‌نشیند که در زبان بومی به آن «کنار پاییزه» می‌گویند.

گونه‌های دیگر کنار که درختچه‌ای و بدون ساقه و تنه ضخیم است؛ در زبان خوزی و لری رَمَلِک و یا لملیک می‌گویند که در پاییز و زمستان میوه ترش آن به‌دست می‌آید. در کوهپایه‌های زاگرس مناطق نیمه‌گرمسیری این نوع کنار دیده می‌شود.

درخت کنار از مقاوم‌ترین درخت میوه به صورت درختچه‌ای کوچک، خاردار با تاج پهن است. این درخت و میوه آن در جنوب ایران کنار نامیده می‌شود و در کتاب‌ها به نام‌های کنار، سدر، سدره، منبل داوود، سنجد گرجی، نیم، ضال، ببر و شجره‌النبق نیز خوانده شده‌است. از قدیم از برگ سائیده درخت کنار به‌عنوان ماده پاک‌کننده موی سر و بدن استفاده شده و هنوز هم در برخی نقاط استفاده از آن متداول است. برگ سائیده کنار «سدر» نام دارد. این درخت در استان‌های جنوبی ایران مانند ایلام فارس، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان، بوشهر، خوزستان، کرمان و جنوب سیستان و بلوچستان به خوبی می‌روید.

انواع درخت کنار:

درخت کنار دارای ارقام و واریته های مختلفی است که برخی از مهمترین ارقام و واریته های آن عبارت اند از:

کنار نازک:

کنار نازک دارای تاجی گرد است که انشعابات گسترده ای دارد و خاردار است، برگ های سبز رنگ بیضی مانندی دارد که سطح رویی برگهای آن صاف و سطح زیرین آن کرکهای سفید رنگی دارد. میوه تخم مرغی شکل و بیضی مانندی تولید می کند. از گیاهان همیشه سبز به شمار می رود که در بیشتر مناطق رشد و از رشد مطلوبی برخوردار است.

کنار کایتلی:

کنار کایتلی از گونه های پیوندی محسوب می شود. برگهای تخم مرغی شکل دندانه داری دارد. در داخل میوه آن هسته بیضی مانندی وجود دارد. خواص بسیاری دارد و دارای طعم دلچسبی است.

کنار عمران:

کنار عمران:

کنار عمران در سایز متوسط رشد می کند که انشعابات زیادی به صورت خمیده دارد که معمولاً این انشعابات به دلیل گستردگی با خاک تماس برقرار می کنند. خارهای کمتری نسبت به سایر واریته ها دارد. برگهای سبز رنگ این گیاه حالتی بیضی مانند و کشیده دارد که قسمت حاشیه آن دندانه دار است. میوه بیضی مانندی به طول 21 تا 23 سانتیمتر تولید می کند.

کنار گولا:

کنار گولا:

کنار گولا برگهای قلبی شکلی دارد و درختی گسترده به شمار می رود. میوه آن ظاهری گرد و کروی مانند دارد که دم میوه آن به رنگ زرد روشن است و سطح پوسته براق و گوشتی آن به رنگ سفید است. میوه این گیاه از ارقام زودرس محسوب می شود

کنار تورنلس:

کنار تورنلس برگهای تخم مرغی شکلی دارد که طول آن به 8 و عرض آن به 4 سانتیمتر می رسد، میوه تخم مرغی تا بیضی مانندی تولید می کند که انتهای میوه آن نوک تیز است و قاعده دم میوه آن گرد است. میوه این گیاه به هنگام رسیدن به رنگ سبز مایل به زرد تبدیل می شود.

کنار ساندورانانوئل:

کنار ساندورانانوئل برگهایی به رنگ سبز روشن تولید می کند، قاعده برگهای آن به رنگ گرد و نوک تیز است که اندکی خمیده است. میوه تخم مرغی شکل بیضی مانندی تولید می کند، میوه رسیده آن به رنگ سبز متمایل به زرد طلایی است

کنار نرما:

کنار نرما به صورت درختی همیشه سبز رشد می کند که ارتفاع آن به حدود 6 تا 9 متر می رسد. برگهای سبز رنگ تیره ای دارد. میوه بیضی مانندی با انتهای گرد تولید می کند. در بیشتر مناطق رشد می کند.

کنار بنارسی کارکا:

کنار بنارسی کارکا برگهای تخم مرغی شکل تا بیضی مانندی دارد. میوه این گیاه تخم مرغی شکل است که میوه نارس آن به رنگ سبز و رسیده آن به رنگ سبز مایل به زرد است. پوست میوه آن صاف و در عین حال براق است.

کنار جوجیا:

کنار جوجیا از ارقام زود بازده به شمار می رود که حالتی گسترده و منشعب دارد، برگ های تخم مرغی شکلی به رنگ سبز تیره و نوک تیز دارد. از رشد مطلوبی برخوردار است و در بیشتر مناطق رشد می کند.

کنار الاچی:

کنار الاچی برگ های کروی شکلی با قاعده باریک دارد، میوه آن ظاهری تخم مرغی شکل و گرد دارد، میوه نارس این گیاه به رنگ سبز و رسیده آن به رنگ سبز مایل به زرد است. دارای شاخه و برگ زیادی است و در بیشتر مناطق رشد و از رشد مناسبی برخوردار است.

.کنار چوهارا:

کنار چوهارا دارای رشد متوسطی است و انشعابات گسترده ای دارد. برگ های تخم مرغی شکل آن نوک تیز هستند، سطح زیرین برگهای آن صاف و سطح بالایی آن کرکدار هستند. در بیشتر مناطق رشد می کند.

برگ درخت کنار :

دارای طبیعت سرد و تر است، اگزما را درمان می کند، کوبیده خشک آن را با ماست مخلوط کنید و روزی سه بار بر روی محل اگزما قرار دهید. برای زخم ها و پاک کردن چرک بدن، نرم و لطیف کردن پوست، تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو، تحلیل ورم های گرم و تقویت اعصاب نافع است، در حمام پودر آن را با آب مخلوط کنید و بر سر بمالید و با آن شستشو کنید و مدتی صبر کنید که روی سر و بدن بماند.

میوه درخت کنار :

با نام های دیگر نبق، سنجد گرجی، بیر، ضال، زال هم خوانده می شود، دارای طبیعت سرد و خشک است و بعضی طبع تازه آن را سرد و تر می دانند، برای درمان اسهال صفراوی و زخم معده آن را خشک کنید و بدون هسته، نرم بکوبید و هر روز یک قاشق مربا خوری از آن را با شربت مخلوط کنید و میل کنید. همچنین خوردن آب، نوع میوه ی شیرین، مفتح سده و کشنده ی کرم معده و امعا است و اگر میوه رسیده ترش آن هم خورده شود، باز کننده گرفتگی های مجاری و کشنده کرم معده و روده است.

سرخ کرده میوه بسیار قابض است، برای درمان زخم روده ها، رفع اسهال و تب های گرم مناسب می باشد. خوردن ترشی میوه رسیده آن مانع صعود بخارات به دماغ می شود و عطش را تسکین می دهد. در شکستگی های استخوانی پس از جا انداختن استخوان اگر آن را پودر کنید و با عصاره شیرین بیان مخلوط کنید و بر عضو بمالید و آن را ببندید، سبب زودتر جوش خوردن استخوان می شود.

تذکر : برای اشخاص سرد مزاج مضر است، خوردن نارس آن قابض، لزج و نفاخ می باشد.

خواص درمانی هسته درخت کنار :

اگر شیره مغز هسته را بگیرید و بخورید، تب های گرم خو و صفراوی را رفع می کند، جراحت و التهاب خون را کم می کند، برای درمان آبله، سرخجه و سرخک نافع است، عطش را فرو می نشاند. اگر هم آن را بپزید و بخورید، قابض است، یا اگر همین شیره را آنقدر بپزید تا غلیظ شود و به اعضای کودک بمالید، برای رفع سستی اعضا و سرعت حرکت کودکان نافع است. کوبیده آن برای شکستی، همان خاص میوه را دارد

خواص درمانی چوب درخت کنار :

طبیعت سرد و تر دارد و برای جلوگیری از خون ریزی و زخم روده ها و اسهالی ها که از ضعف معده ناشی شده باشد و برای چاق شدن بدن و درخشانی چهره، جوشانده آن دارویی بسیار مقوی است. اگر هم پودر آن را نرم بسایید و بخورید اسهال را بند می آورد و از خون ریزی معده جلوگیری می کند. صمغ حاصل از درخت کنار را بپزید و بر سر بمالید.

امتیاز شما

میانگین امتیازات ۵ از ۵

از مجموع ۵ رای

درخت کنار یا سدر بهترین حالت دهنده و تقویت کننده طبیعی مو و بهترین درمان شوره سر